നൊബേല് സമ്മാനവും ഒരു ഫോണ് കോളും: ട്രംപ്-മോദി ബന്ധം ചുരുളഴിയുന്നു (ന്യൂയോര്ക്ക് ടൈംസ് റിപോര്ട്ടിന്റെ പൂര്ണരൂപം)
ഇന്ത്യ-പാകിസ്ഥാന് യുദ്ധം 'പരിഹരിച്ചു' എന്ന പ്രസിഡന്റ് ട്രംപിന്റെ ആവര്ത്തിച്ചുള്ള അവകാശവാദങ്ങള് ഇന്ത്യന് പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയെ പ്രകോപിപ്പിച്ചു. അത് ഒരു തുടക്കം മാത്രമായിരുന്നു. ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും തമ്മിലുള്ള സൈനിക സംഘര്ഷം താന് 'പരിഹരിച്ചു' എന്ന് ട്രംപ് ആവര്ത്തിച്ച്, പരസ്യമായി, ആവേശത്തോടെ പറഞ്ഞുകൊണ്ടിരുന്നു, 75 വര്ഷത്തിലേറെ പഴക്കമുള്ളതും ട്രംപ് വെളിപ്പെടുത്തിയതിനേക്കാള് വളരെ ആഴമേറിയതും സങ്കീര്ണ്ണവുമായ തര്ക്കമാണിത്.
ജൂണ് 17ന് ഒരു ഫോണ് കോളിനിടെ, ട്രംപ് അത് വീണ്ടും ആവര്ത്തിച്ചു, സൈനിക സംഘര്ഷം അവസാനിപ്പിച്ചതില് താന് അഭിമാനിക്കുന്നുവെന്ന് ട്രംപ് പറഞ്ഞു. സമാധാനത്തിനുള്ള നോബേല് സമ്മാനത്തിന് പാകിസ്ഥാന് തന്നെ നാമനിര്ദ്ദേശം ചെയ്യാന് പോകുകയാണെന്ന് ട്രംപ് പരാമര്ശിച്ചു, നൊബേലിനായി ട്രംപ് പരസ്യ പ്രചാരണം നടത്തിവരികയായിരുന്നു. മോദിയും അങ്ങനെ ചെയ്യണം എന്നതായിരുന്നു അത്ര സൂക്ഷ്മമല്ലാത്ത സൂചന.
എന്നാല്, ഇന്ത്യന് നേതാവ് ദേഷ്യപ്പെട്ടു, സമീപകാല വെടിനിര്ത്തലുമായി യുഎസിന്റെ ഇടപെടലിന് യാതൊരു ബന്ധവുമില്ലെന്ന് അദ്ദേഹം ട്രംപിനോട് പറഞ്ഞു, അത് ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും തമ്മില് നേരിട്ട് പരിഹരിച്ചു.
മോദിയുടെ പരാമര്ശങ്ങളെ ട്രംപ് വലിയതോതില് തള്ളിക്കളഞ്ഞെങ്കിലും, നൊബേല് സമ്മാന പ്രചാരണത്തില് പങ്കെടുക്കാന് മോദി വിസമ്മതിച്ചത്, ട്രംപിന്റെ ആദ്യ ഭരണം മുതലുള്ള അടുത്ത ബന്ധങ്ങളില് വിള്ളല് വീഴ്ത്തുന്നതില് വലിയ പങ്കുവഹിച്ചു.
ഇന്ത്യയ്ക്കും അമേരിക്കയ്ക്കും വളരെയധികം പ്രാധാന്യമുള്ള വ്യാപാര ചര്ച്ചകളുടെ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് തര്ക്കം ഉടലെടുത്തത്, അത് ഇന്ത്യയെ യുഎസിന്റെ എതിരാളികളായ ചൈനയുമായും റഷ്യയുമായും കൂടുതല് അടുപ്പിക്കും. ഈ വാരാന്ത്യത്തില് മോദി ചൈനയിലേക്ക് പോകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, അവിടെ അദ്ദേഹം പ്രസിഡന്റ് സി ജിന്പിങ്ങുമായും റഷ്യന് പ്രസിഡന്റ് വ്ളാദിമിര് പുടിനുമായും കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തും.
വാഷിംഗ്ടണിലും ന്യൂഡല്ഹിയിലും ഉള്ള ഉദ്യോഗസ്ഥരുമായുള്ള അഭിമുഖങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ് ഈ ലേഖനം. പേരു വെളിപ്പെടുത്തരുതെന്ന നിബന്ധനയോടെയാണ് അവരെല്ലാം ഇരുപക്ഷത്തിനും ദൂരവ്യാപകമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങള് ഉണ്ടാക്കാവുന്ന ബന്ധത്തെ കുറിച്ച് സംസാരിച്ചത്.
ഇന്ത്യ അതിന്റെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയെ നിലനിര്ത്താന് ശ്രമിക്കുമ്പോള് തന്നെ അതിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ വ്യാപാര പങ്കാളിയെ അകറ്റുകയും മിസ്റ്റര് ട്രംപ് ഒരു പ്രധാനപങ്കാളിയുമായുള്ള ബന്ധം ഇല്ലാതാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ജൂണിലെ ഫോണ് കോളിന് ഏതാനും ആഴ്ചകള്ക്കുശേഷം, വ്യാപാര ചര്ച്ചകള് നീണ്ടുനിന്നതോടെ, ഇന്ത്യയില് നിന്നുള്ള ഇറക്കുമതിക്ക് 25 ശതമാനം താരിഫ് ഏര്പ്പെടുത്തുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചുകൊണ്ട് ട്രംപ് ഇന്ത്യയെ ഞെട്ടിച്ചു. റഷ്യന് എണ്ണ വാങ്ങുന്നതിനാല് ബുധനാഴ്ച്ച അധികമായി 25 ശതമാനം താരിഫ് കൂടി ഏര്പ്പെടുത്തി. ഇതോടെ മൊത്തം താരിഫ് 50 ശതമാനമായി ഉയര്ന്നു.
ട്രംപിനെ ഒരിക്കല് 'യഥാര്ത്ഥ സുഹൃത്ത്' എന്ന് വിളിച്ചിരുന്ന മോദി ഔദ്യോഗികമായി ബന്ധത്തില് നിന്നും പുറത്തിറങ്ങി.ക്വാഡ് ഉച്ചകോടിക്കായി ഈ വര്ഷം അവസാനം ഇന്ത്യയിലേക്ക് പോകുമെന്ന് ട്രംപ് പറഞ്ഞിരുന്നു. പക്ഷേ, ഈ ശരത്കാലത്ത് സന്ദര്ശന പദ്ധതിയില്ലെന്ന് പ്രസിഡന്റിന്റെ ഷെഡ്യൂളിനെക്കുറിച്ച് പരിചയമുള്ളവര് പറയുന്നു. അമേരിക്കയില് നിന്നുള്ള പ്രഹരങ്ങള് വളരെ തീവ്രമായിരുന്നു, ഒരു ഇന്ത്യന് ഉദ്യോഗസ്ഥന് അവരെ 'ഗുണ്ടാഗാര്ഡി' എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു: നേരെയുള്ള ഭീഷണിപ്പെടുത്തല് അല്ലെങ്കില് കൊള്ളയടിക്കല്.
ജൂണ് 17ലെ ഫോണ് കോളിന് ശേഷം ഇരുവരും സംസാരിച്ചിട്ടില്ല.
കാതല് എന്താണെന്ന് വച്ചാല്, മിസ്റ്റര് ട്രംപും മിസ്റ്റര് മോദിയും വലിയ അഹങ്കാരങ്ങളും സ്വേഛാധിപത്യ പ്രവണതകളുമുള്ള ധിക്കാരികളായ ജനകീയ നേതാക്കളാണ്. അധികാരത്തില് നിലനിര്ത്താന് സഹായിക്കുന്ന വിശ്വസ്തവൃത്തങ്ങളും ഇരുവര്ക്കമുണ്ട്. കൂടാതെ, നോബേല് സമ്മാനത്തില് കണ്ണുവെച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു അമേരിക്കന് പ്രസിഡന്റിന്റെ കഥ കൂടിയാണിത്,
ഇന്ത്യന് രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ അചഞ്ചലമായ മൂന്നാമത്തെ പാതയിലേക്ക് അതായത് പാകിസ്ഥാനുമായുള്ള സംഘര്ഷത്തിലേക്ക് അദ്ദേഹം എത്തി.
മിസ്റ്റര് മോദി ഈ അവസ്ഥയില് എത്തുമെന്ന് ഇന്ത്യയില് ചുരുക്കം ചിലര് മാത്രമേ പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നുള്ളൂ. തന്നെയും തന്റെ രാജ്യത്തെയും ഗ്ലോബല് പ്ലേയഴേ്സാക്കി മാറ്റുമെന്ന വാഗ്ദാനത്തോടെയാണ് അദ്ദേഹം മൂന്നാം തവണയും അധികാരത്തില് എത്തിയത്. ട്രംപ് വ്യക്തിപരമായ ബന്ധങ്ങളില് കൂടുതല് ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും ഭൗമരാഷ്ട്രീയ തന്ത്രങ്ങളില് ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാതിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്ന് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നെങ്കിലും, അത് തങ്ങള്ക്ക് അനുകൂലമായി പ്രവര്ത്തിക്കുമെന്ന് ഇന്ത്യക്കാര് കരുതി.
തന്റെ ആദ്യ ഭരണകാലത്ത്, ടെക്സസില് നടന്ന ഇന്ത്യന് പ്രവാസികളുടെ വലിയ 'ഹൗഡി മോദി!' റാലിയില് ട്രംപ് പങ്കെടുത്തു. മാസങ്ങള്ക്ക് ശേഷം, 'നമസ്തേ ട്രംപ്!' എന്ന് പേരിട്ടിരിക്കുന്ന ഒരു പരിപാടിയില് പങ്കെടുക്കാന് ട്രംപ് മോദിയുടെ ജന്മനാടായ ഗുജറാത്ത് സന്ദര്ശിച്ചു.
വിമാനത്താവളത്തില് മോദി ട്രംപിനെ ആലിംഗനം ചെയ്തുകൊണ്ട് സ്വീകരിച്ചു. തുടര്ന്ന് സംഗീതത്തിന്റെയും നര്ത്തകരുടെയും അകമ്പടിയില് ഒരുലക്ഷം പേര് ട്രംപിന്റെ വരവ് ആഘോഷിച്ചു.
ട്രംപിന്റെ രണ്ടാം ഭരണകാലത്ത്, വിദേശ നേതാക്കള് അഭിനന്ദനങ്ങളും സമ്മാനങ്ങളും നല്കി അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഹങ്കാരത്തെ പരിപാലിച്ചുകൊണ്ട് വിജയം കണ്ടെത്തി. ബ്രിട്ടീഷ് പ്രധാനമന്ത്രി, ചാള്സ് രാജാവിന്റെ കത്തുമായാണ് വൈറ്റ് ഹൗസിലെത്തിത്തിയത്. ഗോള്ഫ് കോഴ്സില് വെച്ചാണ് ഫിന്നിഷ് പ്രസിഡന്റ് ട്രംപുമായി അടുപ്പം സ്ഥാപിച്ചത്. ട്രംപ് ഒരിക്കല് പരസ്യമായി ശകാരിച്ച യുക്രൈന് പ്രസിഡന്റ് വോളോദിമര് സെലെന്സ്കി പോലും വൈറ്റ്ഹൗസില് എത്തി ക്യാമറകള്ക്ക് മുന്നില് വച്ച് നന്ദി പറഞ്ഞു.
എന്നാല്, ദുര്ബലമായ ഒരു രാജ്യവുമായി വെടിനിര്ത്തലിനായി അമേരിക്കന് സമ്മര്ദ്ദത്തിന് വഴങ്ങിയെന്ന പ്രതിഛായക്ക് സ്വന്തം രാജ്യത്ത് മോദി കൊടുക്കേണ്ടി വരുന്ന വില വളരെ വലുതായിരിക്കും. ശക്തനായ വ്യക്തിയെന്ന മോദിയുടെ വ്യക്തിത്വം അദ്ദേഹം പാകിസ്ഥാനോട് എത്ര കര്ക്കശക്കാരനാണ് എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു. വെടിനിര്ത്തലില് ട്രംപിന് പങ്കുണ്ടെന്ന് സമ്മതിക്കുന്നത്, നൊബേലിന് അദ്ദേഹത്തെ നാമനിര്ദ്ദേശം ചെയ്യുന്നതിനെക്കുറിച്ച് പറയുന്നത് തന്നെ കീഴടങ്ങലായി കണക്കാക്കും. അടുത്തിടെ ട്രംപിന്റെ അനുഗ്രഹം ലഭിച്ച പാകിസ്ഥാന് അദ്ദേഹത്തെ അതിവേഗം സമ്മാനത്തിന് നാമനിര്ദ്ദേശം ചെയ്തു.
ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും തമ്മില് അടുത്തിടെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ട അക്രമം പരിഹരിക്കുന്നതില് അമേരിക്കയ്ക്ക് എത്രത്തോളം പങ്കുണ്ടെന്ന് കൃത്യമായി കണക്കാക്കാന് പ്രയാസമാണ്. വ്യാപാരം ഉപയോഗിച്ചാണ് ഇരുവിഭാഗങ്ങളെയും യുദ്ധം നിര്ത്താന് പ്രരിപ്പിച്ചതെന്ന് ട്രംപ് വാദിക്കുന്നു.
യുഎസിന് ഇരുവശത്തും വലിയ സ്വാധീനമുണ്ട്, ചരിത്രപരമായി നോക്കുകയാണെങ്കില് അമേരിക്കന് നേതാക്കളില് നിന്നുള്ള സന്ദേശങ്ങള് സംഘര്ഷങ്ങള് ശമിപ്പിക്കാന് സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നാല്, ട്രംപിന്റെ പങ്ക് സൂക്ഷ്മമായി അംഗീകരിക്കാന് പോലും മോദിക്ക് ഒരു വഴി കണ്ടെത്താന് കഴിഞ്ഞില്ല എന്നത്, മോദിക്ക് ഈ വിഷയം എത്രത്തോളം പ്രധാനമാണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ പ്രതികരണത്തിന്റെ അങ്ങേയറ്റത്തെ കാഠിന്യം, മോദിയുടെ ശക്തനെന്ന പ്രതിച്ഛായ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി കഴിഞ്ഞ ദശകത്തില് എത്രത്തോളം കേന്ദ്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നുവെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
''യുഎസ് സമ്മര്ദ്ദത്തിന് കീഴില് മോദി ഒരു വെടിനിര്ത്തല് അംഗീകരിക്കുമെന്നോ അല്ലെങ്കില് അദ്ദേഹത്തിന് മധ്യസ്ഥത ആവശ്യമാണെന്നോ അല്ലെങ്കില് അദ്ദേഹം ശ്രമിച്ചുവെന്നോ ഉള്ള ആശയം - അത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വ്യക്തിത്വത്തിന് എതിരല്ല,'' ബ്രൂക്കിംഗ്സ് ഇന്സ്റ്റിറ്റിയൂഷനിലെ സീനിയര് ഫെലോ ആയ തന്വി മദന് പറഞ്ഞു. ''ഇത് ഇന്ത്യന് നയതന്ത്ര രീതിക്ക് വിരുദ്ധമാണ്. മോദി യുഎസ് പ്രസിഡന്റുമാരുമായുള്ള ബന്ധം തന്ത്രപരമായും രാഷ്ട്രീയമായും ഒരു ആസ്തിയായി വിറ്റു, ഇപ്പോള് പ്രതിപക്ഷം ട്രംപുമായുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ സൗഹൃദത്തെ ഒരു ബാധ്യതയായി ചിത്രീകരിക്കുന്നു.''
ജൂണില് ട്രംപുമായുള്ള ഫോണ് സംഭാഷണത്തിന് ശേഷം, ഇന്ത്യന് ഉദ്യോഗസ്ഥര് ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി, 'ഇന്ത്യ മധ്യസ്ഥത സ്വീകരിക്കില്ലെന്നും ഒരിക്കലും സ്വീകരിക്കില്ലെന്നും മോദി ഉറച്ചു പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്' എന്നും 'പ്രസിഡന്റ് ട്രംപ് ശ്രദ്ധാപൂര്വ്വം ശ്രദ്ധിക്കുകയും' 'ഭീകരതയ്ക്കെതിരായ ഇന്ത്യയുടെ പോരാട്ടത്തിന് പിന്തുണ പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു' എന്നും അതില് പറഞ്ഞു.
വൈറ്റ്ഹൗസ് ആ ആഹ്വാനം അംഗീകരിച്ചില്ല, ട്രംപ് തന്റെ സോഷ്യല് മീഡിയ അക്കൗണ്ടുകളില് ഇതിനെക്കുറിച്ച് പോസ്റ്റ് ചെയ്തിട്ടുമില്ല. എന്നിട്ടും, മോദിയുമായി സംസാരിച്ചതിന് നാല് ദിവസത്തിന് ശേഷം, കോംഗോയും റുവാണ്ടയും തമ്മിലുള്ള സമാധാന കരാര് പ്രഖ്യാപിച്ചപ്പോള് ട്രംപ് വീണ്ടും ഈ വിഷയം പരാമര്ശിച്ചു.
''ഇതിന് എനിക്ക് സമാധാനത്തിനുള്ള നോബേല് സമ്മാനം ലഭിക്കില്ല, ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും തമ്മിലുള്ള യുദ്ധം നിര്ത്തിയതിന് എനിക്ക് സമാധാനത്തിനുള്ള നോബല് സമ്മാനം ലഭിക്കില്ല, ഇല്ല, ഞാന് എന്ത് ചെയ്താലും എനിക്ക് സമാധാനത്തിനുള്ള നോബല് സമ്മാനം ലഭിക്കില്ല.''-ട്രംപ് പോസ്റ്റ് ചെയ്തു.
'ഇത് റഷ്യയെക്കുറിച്ചല്ല'
റഷ്യയില് നിന്നും എണ്ണ വാങ്ങുന്നതിനും ഇന്ത്യന് വിപണിയുടെ സംരക്ഷണവാദ സ്വഭാവത്തിനുമുള്ള ശിക്ഷയാണ് ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള തീരുവയെന്ന് ട്രംപ് പറയുന്നു, ട്രംപിനും മുന് അമേരിക്കന് പ്രസിഡന്റുമാര്ക്കും വളരെക്കാലമായുള്ള പരാതിയാണ് അത്.
രണ്ടുപേരും തമ്മില് 'ബഹുമാനപൂര്ണ്ണമായ ബന്ധമുണ്ടെന്നും' 'അടുത്ത ആശയവിനിമയം തുടരുമെന്നും' വൈറ്റ് ഹൗസ് വക്താവ് അന്ന കെല്ലി ഒരു പ്രസ്താവനയില് പറഞ്ഞു. ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും തമ്മിലുള്ള സംഘര്ഷത്തില് വിജയകരമായി സമാധാനം സ്ഥാപിക്കാന് പ്രസിഡന്റ് ട്രംപിന് കഴിഞ്ഞുവെന്നും ഇന്ത്യ നിഷേധിച്ച വാദം ആവര്ത്തിച്ചുകൊണ്ട് അന്ന കെല്ലി പറഞ്ഞു.
ഇന്ത്യയ്ക്ക് മേലുള്ള ഭീമമായ ശിക്ഷകള്(താരിഫ്) വ്യാപാര കമ്മി കുറയ്ക്കുന്നതിനോ റഷ്യന് പ്രസിഡന്റ് പുടിന്റെ യുക്രൈന് യുദ്ധത്തിനുള്ള സഹായം വെട്ടിക്കുറക്കാനോ ഉള്ള ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള യോജിച്ച നടപടിയല്ലെന്നും മറിച്ച് അനുസരണക്കേട് കാണിച്ചതിനുള്ള ശിക്ഷയായി തോന്നുന്നുവെന്നുമാണ് പല ഉദ്യോഗസ്ഥര്ക്കും നിരീക്ഷകര്ക്കുമുള്ള അഭിപ്രായം. റഷ്യയില് നിന്നും ഏറ്റവും അധികം ക്രൂഡ് ഓയില് ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന ചൈനക്കെതിരേ യുഎസ് ഇത്തരം നടപടികള് സ്വീകരിച്ചില്ലെന്ന് അവര് ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു.
'റഷ്യയെ ഞെരുക്കാനുള്ള നയം വേണമെങ്കില് റഷ്യന് പ്രകൃതിവിഭവങ്ങള് വാങ്ങുന്ന രാജ്യങ്ങള്ക്ക് ദ്വിതീയ ഉപരോധം ഏര്പ്പെടുത്തുന്ന നിയമനിര്മ്മാണത്തിന് ട്രംപിന് ശ്രമിക്കാമായിരുന്നു.''-സെന്റര് ഫോര് സ്ട്രാറ്റജിക് ആന്ഡ് ഇന്റര്നാഷണല് സ്റ്റഡീസിന്റെ ചെയര്മാനായ റിച്ചാര്ഡ് എം. റോസോ പറഞ്ഞു. ''ഇത് റഷ്യയെ കുറിച്ചല്ല, അവര് ഇന്ത്യയെ അദ്വിതീയമായി ലക്ഷ്യം വച്ചിട്ടുണ്ട്''-അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേര്ത്തു.
ട്രംപിനെ നേരിട്ട് എതിര്ത്ത പ്രസിഡന്റുള്ള ബ്രസീലിനൊപ്പം ഇന്ത്യ ഒറ്റയ്ക്കാണ്, മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തേക്കാളും ഉയര്ന്ന 50 ശതമാനം താരിഫുകള് ഏല്പ്പിക്കുന്നതില് ട്രംപ് വിജയിച്ചു. പാകിസ്താന്റെ താരിഫ് 19 ശതമാനം മാത്രമാണ്.
ട്രംപിന്റെ കുടിയേറ്റ വിരുദ്ധ വികാരങ്ങളുടെ ശക്തിയാണ് മറ്റൊരു പിരിമുറുക്കം. അമേരിക്കന് വലതുപക്ഷ പ്രസ്ഥാനവുമായി പൊതുവായ ഒരു നിലപാട് കണ്ടെത്താന് കഴിയുമെന്ന് ഇന്ത്യന് ഉദ്യോഗസ്ഥര് നേരത്തെ വിശ്വസിച്ചിരുന്നു, എന്നാല് എച്ച്-1ബി വിസകളെച്ചൊല്ലി ട്രംപിന്റെ അനുയായികളുടെ നിലപാട് അവരെ അമ്പരപ്പിച്ചു, അത്തരം വിസകള് ഏറ്റവും കൂടുതലുള്ള ഇന്ത്യക്കാരെയാണ് കുടിയേറ്റ വിരുദ്ധ വികാരക്കാര് ലക്ഷ്യമാക്കിയത്. അമേരിക്കയിലെ നാല് വിദേശ വിദ്യാര്ഥികളില് ഒരാള് ഇന്ത്യക്കാരനാണ്, അതിനാല് ട്രംപിന്റെ വിദ്യാര്ഥി വിസകള്ക്കെതിരായ നടപടി ഇന്ത്യയെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തി.
ട്രംപിന്റെ ഉന്നത ഉപദേഷ്ടാവായ സ്റ്റീഫന് മില്ലര്, ഇന്ത്യയില് നിന്നുള്ള രേഖകളില്ലാത്ത കുടിയേറ്റക്കാരുടെ എണ്ണത്തെക്കുറിച്ച് പ്രസിഡന്റിനോട് ആവര്ത്തിച്ച് പരാതിപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്, നിയമവിരുദ്ധ കുടിയേറ്റത്തിനെതിരായ ട്രംപിന്റെ നടപടിയുടെ ഭാഗമായി പിടികൂടി നാടുകടത്തപ്പെട്ടവരില് അവരും ഉള്പ്പെടുന്നു. ആ നാടുകടത്തലുകളില് ചിലതിന്റെ രീതിയും സമയവും മോദിക്ക് തലവേദന സൃഷ്ടിച്ചു, അത് മോദി നേരിടുന്ന രാഷ്ട്രീയ യാഥാര്ത്ഥ്യങ്ങളോട് ട്രംപ് സംവേദനക്ഷമതയുള്ളവനായിരിക്കില്ലെന്ന് വ്യക്തമാക്കുകയും ചെയ്തു.
ഫെബ്രുവരിയില്, മോദി വാഷിങ്ടണിലേക്ക് പോവാനിരിക്കേ, കൈകാലുകളില് വിലങ്ങുകളും ചങ്ങലകളും ധരിപ്പിച്ച നാടുകടത്തപ്പെട്ടവരുടെ വിമാനങ്ങള് ഇന്ത്യയിലെത്തി. ഇത് ഒരു കോലാഹലത്തിന് കാരണമായി. യുഎസില് നിന്നും ഇന്ത്യ കോടിക്കണക്കിന് ഡോളറിന്റെ എണ്ണയും വാതകവും കൂടുതല് വാങ്ങുന്നതിലൂടെ ഇരുപക്ഷത്തിനും ഇനിയും മുന്നോട്ട് പോകാന് കഴിയുമെന്നതിന്റെ സൂചനകള് നല്കുന്ന വാര്ത്താസമ്മേളനം ആ സന്ദര്ശനത്തിലുണ്ടായി. വ്യാപാരകമ്മിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ട്രംപിന്റെ ആശങ്കകള് പരിഹരിക്കലായിരുന്നു ലക്ഷ്യം.
'കമ്മി ഉപയോഗിച്ച് നമുക്ക് വളരെ എളുപ്പത്തില് വ്യത്യാസം നികത്താന് കഴിയും,' മോദി തന്നോടൊപ്പം നിന്നപ്പോള് ട്രംപ് പറഞ്ഞു.
പിന്നെ, മെയ് മാസത്തില്, ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും തമ്മില് പതിറ്റാണ്ടുകളിലെ ഏറ്റവും മോശമായ ചില പോരാട്ടങ്ങള് പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടു.
കശ്മീരില് നടന്ന ആക്രമണത്തില് 26 പേര് കൊല്ലപ്പെട്ടതിനെ തുടര്ന്നാണ് സംഘര്ഷം ആരംഭിച്ചത്, യുഎസ് വൈസ് പ്രസിഡന്റ് ജെ ഡി വാന്സും കുടുംബവും അപ്പോള് ഇന്ത്യ സന്ദര്ശിക്കുകയായിരുന്നു. തന്റെ അനുശോചനം അറിയിക്കാന് ട്രംപ് മിസ്റ്റര് മോദിയെ വിളിച്ചു. സംഘര്ഷം രൂക്ഷമായപ്പോള്, നാല് ദിവസമായി ഇരുപക്ഷവും ഡ്രോണുകളും മിസൈലുകളും ഉപയോഗിച്ച് ആക്രമണം നടത്തിയപ്പോള്, നയതന്ത്ര പരിഹാരത്തിനായി ട്രംപ് ഭരണകൂടം ഇടപെട്ടു, വൈസ് പ്രസിഡന്റും സ്റ്റേറ്റ് സെക്രട്ടറിയും ഇരുപക്ഷത്തോടും സമാധാനത്തിന് ആഹ്വാനം ചെയ്തു.
പോരാട്ടത്തിന്റെ നാലാം ദിവസം വൈകുന്നേരം, ന്യൂഡല്ഹിയില് ഒരു വാര്ത്താ സമ്മേളനത്തിനായി റിപോര്ട്ടര്മാരെ വിളിച്ചുവരുത്തി, ഇരുപക്ഷവും സോപാധിക വെടിനിര്ത്തലിന് സമ്മതിച്ചതായി കിംവദന്തികള് ഉണ്ടായിരുന്നു. എന്നാല് ഇന്ത്യയുടെ വിദേശകാര്യ സെക്രട്ടറി വിക്രം മിസ്രി പ്രഖ്യാപനം നടത്താന് വേദിയിലേക്ക് കയറുന്നതിന് തൊട്ടുമുമ്പ്, ട്രൂത്ത് സോഷ്യലില് 'പൂര്ണ്ണവും അടിയന്തരവുമായ വെടിനിര്ത്തല്' എന്ന പ്രഖ്യാപനം നടത്തി ട്രംപ് അദ്ദേഹത്തെ മറികടന്നു.
'ഒരു നിഷ്പക്ഷ സ്ഥലത്ത് വിശാലമായ വിഷയങ്ങളില് ചര്ച്ചകള് ആരംഭിക്കാന്' ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും സമ്മതിച്ചതായി സ്റ്റേറ്റ് സെക്രട്ടറി മാര്ക്കോ റൂബിയോ മിനുട്ടുകള്ക്ക് ശേഷം പ്രഖ്യാപിച്ചു.
ആ പ്രസ്താവന ഇന്ത്യക്കാരെ അലോസരപ്പെടുത്തി, കാരണം പാകിസ്ഥാന്റെ പ്രശ്നം - പ്രത്യേകിച്ച് കശ്മീരുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് - മൂന്നാം കക്ഷിയുടെ മധ്യസ്ഥതയില്ലാതെ ഇരു രാജ്യങ്ങളും ഒറ്റയ്ക്ക് കൈകാര്യം ചെയ്യേണ്ട ഒന്നാണെന്നത് പതിറ്റാണ്ടുകളായി ഇന്ത്യയുടെ നയമാണ്.
മുറിയിലെ ഇന്ത്യന് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ മുഖത്ത് ഞെട്ടലും കോപവും വ്യക്തമായിരുന്നു. മിസ്റ്റര് മിസ്രി എഴുന്നേറ്റ് തന്റെ പ്രസ്താവന വായിച്ചു, പുറത്തുനിന്നുള്ള പങ്കിനെക്കുറിച്ചോ ട്രംപിന്റെ അവകാശവാദത്തെക്കുറിച്ചോ പരാമര്ശിക്കാതെ പോയി.റിപ്പോര്ട്ടര്മാര് മറ്റ് ഉദ്യോഗസ്ഥരെ ചുറ്റിപ്പറ്റി ട്രംപിന്റെ പ്രഖ്യാപനത്തെക്കുറിച്ച് ചോദിച്ചപ്പോള്, ഒരു ഉദ്യോഗസ്ഥന് പിന്തിരിഞ്ഞു ചോദിച്ചു: 'നിങ്ങള് എന്നെ വിശ്വസിക്കുന്നുണ്ടോ അതോ ട്രംപിനെയാണോ വിശ്വസിക്കുന്നത്?'
വാഷിംഗ്ടണിലേക്കുള്ള ക്ഷണം നിരസിച്ചു
ജൂണില് ട്രംപും മോദിയും ഫോണില് വിളിച്ചപ്പോഴേക്കും, ബന്ധം പുനഃസ്ഥാപിക്കാനും നിലവിലുള്ള വ്യാപാര ചര്ച്ചകളില് വീണ്ടും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാനും അവസരം ലഭിച്ചിരിക്കാം. പക്ഷേ അത് സംഭവിച്ചില്ല.
കാനഡയില് നടന്ന ഗ്രൂപ്പ് ഓഫ് 7 വ്യാവസായിക രാജ്യങ്ങളുടെ യോഗത്തില് നിന്ന് നേരത്തെ മടങ്ങിയ ശേഷം എയര്ഫോഴ്സ് വണ്ണില് വാഷിംഗ്ടണിലേക്ക് മടങ്ങുമ്പോഴാണ് 35 മിനിറ്റ് നീണ്ടുനിന്ന കോള് നടന്നത്. വ്യാവസായിക രാജ്യങ്ങളുടെ യോഗത്തില് മോദിയും പങ്കെടുത്തു.
കാനഡയില് നിന്നും ഇന്ത്യയിലേക്ക് പോവുന്നതിന് മുമ്പ് വാഷിംഗ്ടണില് എത്താനുള്ള ട്രംപിന്റെ ക്ഷണം മോദി നിരസിച്ചു. പാകിസ്ഥാന് സൈനിക മേധാവിയുമായി ട്രംപ് തങ്ങളുടെ നേതാവിനെ നിര്ബന്ധിച്ച് ഹസ്തദാനം ചെയ്യാന് ശ്രമിച്ചേക്കാമെന്ന് മോദിയുടെ ഉദ്യോഗസ്ഥര്ക്ക് ആശങ്കയുണ്ടായിരുന്നു. മോദി എത്തേണ്ട സമയത്തിന് അടുത്ത് പാകിസ്ഥാന് സൈനിക മേധാവിയെ വൈറ്റ് ഹൗസിലേക്ക് ഉച്ചഭക്ഷണത്തിനായി ക്ഷണിച്ചിരുന്നു.
ഇന്ത്യാ-പാക് പ്രശ്നത്തിന്റെ സങ്കീര്ണ്ണത, സംവേദനക്ഷമത, ചരിത്രം എന്നിവയെ ട്രംപ് കാര്യമായി പരിഗണിച്ചില്ലെന്നാണ് ഒരു മുതിര്ന്ന ഇന്ത്യന് ഉദ്യോഗസ്ഥന് പറഞ്ഞത്.
പിന്നീട്, ഒരു ഭാഗിക വ്യാപാര കരാര് അന്തിമമാക്കാന് മറ്റൊരു കോള് വിളിക്കാന് ശ്രമിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് സംസാരമുണ്ടായി. എന്നാല് രണ്ട് നേതാക്കളും തമ്മിലുള്ള വിശ്വാസം ക്ഷയിച്ചതോടെ, ട്രംപുമായി മോദി ഫോണില് സംസാരിക്കുന്നതിന് ഇന്ത്യ മടികാണിച്ചു. ഫോണ് കോളില് എന്ത് കരാറുകള് ഉണ്ടാക്കിയാലും, ട്രംപ് ട്രൂത്ത് സോഷ്യലില് തനിക്ക് ഇഷ്ടമുള്ളത് പോസ്റ്റ് ചെയ്യുമെന്ന് ഇന്ത്യന് ഉദ്യോഗസ്ഥര് ഭയപ്പെട്ടിരുന്നുവെന്ന് ഒരു മുതിര്ന്ന ഇന്ത്യന് ഉദ്യോഗസ്ഥന് പറഞ്ഞു. താരിഫ് ചര്ച്ചകളില് നിരാശനായ ട്രംപ് പലതവണ മോദിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടെന്ന് ചര്ച്ചകളെക്കുറിച്ച് വിശദീകരിച്ച രണ്ട് ഇന്ത്യന് ഉദ്യോഗസ്ഥര് പേര് വെളിപ്പെടുത്തരുതെന്ന നിബന്ധനയോടെ പറഞ്ഞു. ആ അഭ്യര്ത്ഥനകള്ക്ക് മോദി മറുപടി നല്കിയില്ലെന്ന് അവര് പറഞ്ഞു. എന്നാല്, മോദിയുമായി ട്രംപ് ബന്ധപ്പെട്ടെന്ന വാദം വൈറ്റ്ഹൗസ് വക്താവ് അന്ന കെല്ലി നിഷേധിച്ചു.
ഇന്ത്യക്ക് മേല് 25 ശതമാനം അധിക താരിഫ് പ്രാബല്യത്തില് വരുന്നതിന് മുമ്പുള്ള അവസാന ഘട്ടത്തില്, തന്റെ അടുത്ത ഉപദേഷ്ടാവായ സെര്ജിയോ ഗോറിനെ ഇന്ത്യയിലെ അംബാസഡറായി നിയമിക്കുമെന്നും മേഖലയുടെ പ്രത്യേക ദൂതന്റെ അധിക ചുമതല അദ്ദേഹം വഹിക്കുമെന്നും ട്രംപ് പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ നാമനിര്ദേശത്തെ എങ്ങനെ വായിക്കണമെന്ന കാര്യത്തില് ഇന്ത്യന് ഉദ്യോഗസ്ഥര്ക്ക് സംശയമുണ്ടായിരുന്നു. സെര്ജിയോ ഗോറിന് ട്രംപുമായി അടുത്തബന്ധമുണ്ട്. പക്ഷേ, മേഖലയിലെ പ്രത്യേകദൂതന് സ്ഥാനപതിയായതില് ഇന്ത്യക്കാര് അസ്വസ്ഥരായി.
താരിഫിലെ സമയപരിധി അവസാനിക്കുന്നതിന് മണിക്കൂറുകള് മുമ്പ് അമേരിക്കയിലെയും ഇന്ത്യയിലെയും ഉദ്യോഗസ്ഥര് വ്യാപാരം മുതല് പ്രതിരോധ സഹകരണം വരെയുള്ള നിരവധി വിഷയങ്ങള് ചര്ച്ച ചെയ്യാന് വെര്ച്വല് മീറ്റിംഗ് നടത്തി. എന്നാല് പ്രഖ്യാപിച്ചതുപോലെ അധിക താരിഫുകള് പ്രാബല്യത്തില് വന്നുവെന്ന് മാത്രമല്ല, ട്രംപിന്റെ ഉപദേഷ്ടാക്കള് ഇന്ത്യയ്ക്കെതിരെ ആക്ഷേപം ഉന്നയിക്കുന്നത് തുടരുകയും ചെയ്തു. വ്യാപാര ചര്ച്ചകളോടുള്ള ഇന്ത്യയുടെ സമീപനത്തെ 'അഹങ്കാരം' എന്ന് ഒരാളും യുക്രൈയ്നിലെ സംഘര്ഷത്തെ 'മോദിയുടെ യുദ്ധം' എന്ന് മറ്റൊരാളും വിളിച്ചു.
ഇപ്പോള്, മോദി പൊതുസമൂഹത്തില് വ്യാപാര ചര്ച്ചകളെക്കുറിച്ചുള്ള സംസാരത്തില് നിന്ന് മാറിനില്ക്കുന്നതായി തോന്നുന്നു. പകരം, അദ്ദേഹം 'സ്വാശ്രയത്വ'ത്തെക്കുറിച്ചും തന്റെ 'മെയ്ക്ക് ഇന് ഇന്ത്യ' കാമ്പെയ്നിനെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചും സംസാരിക്കുന്നു, അദ്ദേഹം തന്റെ ആഭ്യന്തരതട്ടകത്തില് തുടര്ന്നും പ്രവര്ത്തിക്കുന്നു.
ഈ വാരാന്ത്യത്തിലെ ചൈന സന്ദര്ശന വേളയില് - ഏഴ് വര്ഷത്തിനിടെ മോദിയുടെ ആദ്യത്തേത് - ചൈനയുമായും റഷ്യയുമായും കൂടുതല് ശക്തവും വികസിതവുമായ ബന്ധങ്ങള്ക്ക് സ്വീകാര്യമായ പ്രേക്ഷകര് ഉണ്ടാകുമെന്ന് മോദി പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
കടപ്പാട്: ന്യൂയോര്ക്ക് ടൈംസ്