റോബര്ട്ട് ഇന്ലകേഷ്
കഴിഞ്ഞ ഒരാഴ്ചയായി, യൂറോപ്യന് നേതൃത്വങ്ങള് ഇസ്രായേലിനോടുള്ള അവരുടെ മനോഭാവത്തില് മാറ്റം വരുത്തിയതായി തോന്നുന്നു. തെല് അവീവും യൂറോപ്യന് ഭൂഖണ്ഡത്തിലെ അതിന്റെ പങ്കാളികളും തമ്മിലുള്ള ഈ അകല്ച്ച കോര്പറേറ്റ് മാധ്യമങ്ങളിലും സ്ഥാനം പിടിച്ചതായി തോന്നുന്നു. പക്ഷേ, ഇപ്പോള് എന്തുകൊണ്ട്? ഇത് ഗസയുടെ മണ്ണില് ശുഭകരമായ മാറ്റങ്ങള് പ്രതിഫലിക്കുന്നതില് അവസാനിക്കുമോ? ഇവയാണ് ഇപ്പോള് ഉയരുന്ന സുപ്രധാന ചോദ്യങ്ങള്.
ജര്മനി, ഫ്രാന്സ്, യുകെ, കാനഡ, ജപ്പാന് എന്നിവയുള്പ്പെടെ 22 രാജ്യങ്ങളിലെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രിമാര് ഗസ മുനമ്പിലേക്കുള്ള സഹായം പൂര്ണമായും പുനരാരംഭിക്കാന് അനുവദിക്കണമെന്ന് ഇസ്രായേലിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ട് തിങ്കളാഴ്ച ഒരു സംയുക്ത പ്രസ്താവനയില് ഒപ്പുവച്ചു.
സ്പാനിഷ് പ്രധാനമന്ത്രി പെദ്രോ സാഞ്ചെസ് ഇസ്രായേലിനെ 'വംശഹത്യ രാഷ്ട്രം' എന്ന് മുമ്പ് വിശേഷിപ്പിച്ചതിനും, ഇസ്രായേലിന്റെ 'അസ്വീകാര്യമായ' പെരുമാറ്റത്തെ അപലപിച്ചതിന് ഫ്രാന്സിന്റെ ഇമ്മാനുവല് മാക്രോണ് ഭീകരതയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നുവെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെട്ടതിനും ശേഷമായിരുന്നു ഇത്.
ഗസ മുനമ്പില് ഇസ്രായേല് വീണ്ടും കര ആക്രമണം ആരംഭിച്ചതിനെത്തുടര്ന്ന് ഫ്രാന്സ്, കാനഡ, യുകെ എന്നീ രാജ്യങ്ങള് 'ലക്ഷ്യമിട്ട ഉപരോധങ്ങള്' ഏര്പ്പെടുത്തുമെന്ന് ഭീഷണിപ്പെടുത്തി. ഇസ്രായേല് പ്രധാനമന്ത്രി ബെഞ്ചമിന് നെതന്യാഹു മൂന്നുരാജ്യങ്ങളുടെയും നേതൃത്വങ്ങള് ഭീകരതയ്ക്ക് പ്രതിഫലം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നതായി ആരോപിച്ചു.
ചൊവ്വാഴ്ച രാവിലെ, പുതിയ വിവരങ്ങളുടെ ഒരു പ്രളയം തന്നെ പ്രവഹിച്ചു. സ്വതന്ത്ര വ്യാപാര കരാറുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചര്ച്ചകള് താല്ക്കാലികമായി നിര്ത്തിവയ്ക്കുമെന്നും ലണ്ടനിലെ ഇസ്രായേല് അംബാസഡറെ വിളിച്ചുവരുത്തുമെന്നും 'കുടിയേറ്റ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഗോഡ് മദര്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഡാനിയേല വീസ് ഉള്പ്പെടെയുള്ള വെസ്റ്റ് ബാങ്കിലെ ഇസ്രായേല് കുടിയേറ്റ തീവ്രവാദികള്ക്കെതിരേ ഉപരോധം ഏര്പ്പെടുത്തുമെന്നും യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം പ്രഖ്യാപിച്ചു.
തുടര്ന്ന്, ഗസ ഉപരോധത്തെത്തുടര്ന്ന് ഇസ്രായേലിന്റെ വ്യാപാര ബന്ധങ്ങള് പുനപ്പരിശോധിക്കാന് യൂറോപ്യന് യൂണിയന് പ്രഖ്യാപിക്കും. നെതര്ലാന്ഡ്സിന്റെ നേതൃത്വത്തില് ഇസ്രായേലിനു മേല് ഉപരോധം ഏര്പ്പെടുത്തുമെന്ന് ഭീഷണിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.
ഫലസ്തീന് രാഷ്ട്രത്തെ അംഗീകരിക്കുന്നതിനുള്ള തങ്ങളുടെ സംരംഭത്തില് യുകെയും കാനഡയും പങ്കുചേര്ന്നതായി ഫ്രാന്സിന്റെ ലെ മോന്ദ് ന്യൂസ് ചൊവ്വാഴ്ച റിപോര്ട്ട് ചെയ്തു. അതേ ദിവസം തന്നെ, ഇസ്രായേലികള്ക്കെതിരേ ആയുധ നിരോധനം ഏര്പ്പെടുത്തണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുന്ന ഒരു പ്രമേയം പാസാക്കാന് സ്പാനിഷ് പാര്ലമെന്റ് ഏകകണ്ഠമായി വോട്ട് ചെയ്തു.
ഇസ്രായേലി ദിനപത്രമായ യെദിയോത്ത് അഹ്റോനോത്ത് പിന്നീട് ഒരു ലേഖനം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. അതില് ഒരു ഇസ്രായേലി വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയ ഉദ്യോഗസ്ഥന് യൂറോപ്യന് നീക്കങ്ങളെ 'നയതന്ത്ര സുനാമി' എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചതായി ഉദ്ധരിച്ചു. ഇനിപ്പറയുന്ന വിശകലനത്തിലൂടെ ഉറവിടം ഇതിനെ വിശ്വാസ യോഗ്യമാക്കി:
'2023 നവംബര് മുതല്, മരിച്ചുവീണ ഫലസ്തീന് കുട്ടികളുടെയും തകര്ന്ന വീടുകളുടെയും ചിത്രങ്ങള് മാത്രമേ ലോകം കണ്ടിട്ടുള്ളൂ... അത് അവര്ക്ക് മടുത്തു. ഇസ്രായേല് ഒരു പരിഹാരവും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നില്ല. അടുത്ത ദിവസത്തേക്ക് ഒരു പദ്ധതിയും ഇല്ല. പ്രതീക്ഷയില്ല. മരണവും നാശവും മാത്രം. നിശ്ശബ്ദ ബഹിഷ്കരണം മുമ്പും നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു. അത് വര്ധിക്കുകയേയുള്ളൂ. ഇത് കുറച്ചുകാണരുത്, കാരണം ആരും ഇസ്രായേലുമായി ബന്ധപ്പെടാന് ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല.'
ഈ റിപോര്ട്ടുകള് ആദ്യകാല വിലയിരുത്തലുകളാണെന്നിരുന്നാലും, ഇസ്രായേല് ഗസയില് വംശഹത്യ നടത്തുന്നുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തിയ അന്താരാഷ്ട്ര നീതിന്യായ കോടതി (ICJ), 2026ന്റെ തുടക്കത്തില് ഇത് ഔദ്യോഗികമായി വിധിക്കുമെന്ന് ഈ ആഴ്ച ആദ്യത്തില് ഊഹിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു.
എന്തുകൊണ്ടാണ് ഇത് ഒടുവില് സംഭവിക്കുന്നത്?
ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിലെ വിദഗ്ധരും ഹ്യൂമന് റൈറ്റ്സ് വാച്ച്, ആംനസ്റ്റി ഇന്റര്നാഷണല്, ഇസ്രായേലിന്റെ സ്വന്തം ഉന്നത മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനയായ ബി'സെലം എന്നിവരും വംശഹത്യയായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്ന ഗസ യുദ്ധത്തിന്റെ രണ്ടാംവര്ഷത്തിലേക്ക് നാം അടുക്കുമ്പോള്, യൂറോപ്യന് രാജ്യങ്ങളും വാസ്തവത്തില്, ബഹുഭൂരിപക്ഷം സംയുക്ത പടിഞ്ഞാറന് രാജ്യങ്ങളും അവരുടെ നിലപാട് മാറ്റാന് തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.
ഈ നീക്കത്തിനു പിന്നില് വ്യത്യസ്ത പ്രേരക ഘടകങ്ങള് ഉണ്ടാകാന് സാധ്യതയുണ്ട്. എന്നാല് പ്രധാന ഘടകങ്ങള് ഇവയാണ്:
ഒന്ന്: എല്ലാ സഹായങ്ങളുടെയും അഭാവം.
രണ്ട്: ഇസ്രായേലി അജണ്ട പ്രാദേശിക പങ്കാളികളില് ചെലുത്തുന്ന സ്വാധീനം.
മൂന്ന്: ഈ വിഷയത്തില് അമേരിക്കയുടെ നിലപാട്.
ആദ്യത്തെ പ്രശ്നം ഗസയിലെ ജനങ്ങള്ക്ക് മേല് ഇസ്രായേല് ഏര്പ്പെടുത്തിയ സമ്പൂര്ണ ഉപരോധമാണ്. ഇത് ഇപ്പോള് 80 ദിവസത്തിലേറെ നീണ്ടുപോയിരിക്കുന്നു. ഈ ആഴ്ച ആദ്യം ഒരു തുള്ളി സഹായം അനുവദിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും, ഉപരോധിക്കപ്പെട്ട ജനങ്ങളെ ശരിയായി സഹായിക്കുന്നതിന് ആവശ്യമായ ട്രക്കുകളുടെ ദൈനംദിന എണ്ണത്തിന്റെ ഏകദേശം ഒരു ശതമാനം മാത്രമായിരുന്നു അത്. ഗസയിലെ ചില പ്രദേശങ്ങളില് ഭക്ഷ്യസഹായം പൂര്ണമായും കുറയാന് ഇനി ഒരു ആഴ്ച മാത്രം ശേഷിക്കെ, അത് ഭയാനകമായ തലത്തില് വന്തോതിലുള്ള ക്ഷാമം സൃഷ്ടിക്കാന് തുടങ്ങും.
പോഷകാഹാരക്കുറവ് മൂലം മരിച്ച കുഞ്ഞുങ്ങളുടെയും കുട്ടികളുടെയും ചിത്രങ്ങളും വീഡിയോകളും സോഷ്യല് മീഡിയയില് വൈറലാകാന് തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. ഗസ മുനമ്പിലേക്ക് പെട്ടെന്ന് സഹായം എത്തിയില്ലെങ്കില് അടുത്ത 48 മണിക്കൂറിനുള്ളില് ഗസയില് 14,000 കുഞ്ഞുങ്ങള് മരിക്കുമെന്ന് ബിബിസി റേഡിയോ 4ന്റെ ടുഡേ പ്രോഗ്രാമിനോട് സംസാരിച്ച യുഎന്നിന്റെ മാനുഷിക തലവന് ടോം ഫ്ലെച്ചര് ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു.
2023 ഒക്ടോബര് 7 മുതല് ഗസയില് ഇസ്രായേല് നടത്തിയ ആക്രമണത്തിന്റെ ഫലമായി കുറഞ്ഞത് 53,500 ഫലസ്തീനികളെങ്കിലും നേരിട്ട് കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. കൂടാതെ 14,000 പേരെ കാണാതാവുകയും അവശിഷ്ടങ്ങള്ക്കിടയില് മരിച്ചതായി കരുതപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഏകദേശം 18 മാസക്കാലം, പാശ്ചാത്യ ലോകത്തെ ഭൂരിഭാഗം നേതൃത്വവും ഇസ്രായേലിന്റെ 'സ്വയം പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള അവകാശം' എന്ന് അവര് വിളിച്ചതിനെ പിന്തുണച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, ഈ ഘട്ടത്തില്, പട്ടിണി നയം അവര്ക്ക് വിശ്വസനീയമായ നിഷേധിക്കലിന് ഇടം നല്കുന്നില്ല; ഇത് നിര്മിത ക്ഷാമവും ഉന്മൂലനവുമാണ്.
ഇസ്രായേല് പ്രധാനമന്ത്രി ബെഞ്ചമിന് നെതന്യാഹുവിന്റെ പ്രശ്നം, ഗസയിലേക്കുള്ള സഹായം തടയാത്തത്
അദ്ദേഹത്തിന്റെ വലതുപക്ഷ പിന്തുണ ഇല്ലാതാക്കുമെന്നതാണ്. അങ്ങനെ, സഹായം തടഞ്ഞത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വലതുപക്ഷ അടിത്തറ ശക്തമാക്കി. ഇത് നിലവില് ഗസയിലുള്ള ഇസ്രായേല് സൈനികര് അഞ്ച് സഹായ ട്രക്കുകള് പ്രദേശത്തേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നതിനെതിരേ പ്രതിഷേധിക്കുന്ന വീഡിയോകള് റെക്കോഡ് ചെയ്യാന് പോലും കാരണമായി. നെതന്യാഹുവിന്റെ സര്ക്കാരിലെ തീവ്ര വലതുപക്ഷ-മതസയണിസ്റ്റ് സഖ്യ നേതാക്കള് ഉപരോധിക്കപ്പെട്ട ഗസയില് മാനുഷിക സഹായം പ്രവേശിച്ചാല് സഖ്യം തകരുമെന്ന് ഭീഷണിപ്പെടുത്തിയിരുന്നതിനാല് ഇത് സംഭവിച്ചു.
അതിനാല്, ഗസ മുനമ്പിലേക്ക് സഹായം എത്തിക്കുന്നതിന് ഇസ്രായേലിനുമേല് സമ്മര്ദ്ദം ചെലുത്തേണ്ടതുണ്ടായിരുന്നു. ഇപ്പോള്, ഈ സമ്മര്ദ്ദത്തെ രണ്ട് വിധത്തില് കാണാന് കഴിയും. ഒന്നുകില് ഇസ്രായേലിന്റെ ഭയാനകമായ കുറ്റകൃത്യങ്ങളോടുള്ള യഥാര്ഥ പ്രതികരണമാണോ, അല്ലെങ്കില് സഹായം തടഞ്ഞുവയ്ക്കുന്ന വിഷയത്തില് ഇസ്രായേലികള് സമ്മര്ദ്ദത്തിന് വഴങ്ങേണ്ടി വരുമെന്ന് തെളിയിക്കുന്നതാണോ?
നെതന്യാഹുവിന്റെ പുതിയ സൈനിക നടപടിയായ 'ഗിഡിയോണ്സ് രഥങ്ങള്', ഒരു രാഷ്ട്രീയ ആക്രമണമാകാന് സാധ്യതയുണ്ട്. കാരണം അതിന് യഥാര്ഥ ലക്ഷ്യങ്ങളോ തന്ത്രങ്ങളോ ഇല്ലെന്നു തോന്നുന്നു. ഇസ്രായേലി ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ വിശാലമായ പ്രസ്താവനകള് സൂചിപ്പിക്കുന്നത് 'ഹമാസിനെ തകര്ക്കുക' എന്നും ഗസയില് തടവിലാക്കപ്പെട്ട സൈനികരെ തിരിച്ചയക്കുക എന്നതുമാണ് ഈ ഓപറേഷന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങള് എന്നാണ്. ഹീബ്രു മാധ്യമങ്ങള് ഇപ്പോഴും അനുദിനം ഊഹാപോഹങ്ങള് ഉന്നയിക്കുന്നു.
ഗസയിലെ അധിനിവേശം, അവിടത്തെ ജനങ്ങളുടെ വംശീയ ഉന്മൂലനം, പതിവ് വംശഹത്യ വാചാടോപങ്ങള് എന്നിവയെക്കുറിച്ചും പ്രസ്താവനകള് ഉണ്ട്. പക്ഷേ, ഇപ്പോള് അത് സ്റ്റീരിയോടൈപ്പുകളെ കുറിച്ചാണ്. ഇസ്രായേലി നെസെറ്റിലെ മുന് അംഗമായ മോഷെ ഫ്ലീഗ്ലിന് ഈ ആഴ്ച ഇസ്രായേലിന്റെ ചാനല് 14നോട് പറഞ്ഞു, 'ഗസയിലെ ഓരോ കുട്ടിയും ഓരോ ശിശുവും ഒരു ശത്രുവാണ്. ഗസയിലെ തീവ്രവാദ സംഘടനയുമായി ഞങ്ങള് യുദ്ധത്തിലാണ്. നിങ്ങള് ഇപ്പോള് പാല് കൊടുക്കുന്ന ഓരോ കുട്ടിയും 15 വര്ഷത്തിനുള്ളില് നിങ്ങളുടെ കുട്ടിയെ അറുക്കും. ഗസയില് അധിനിവേശവും കുടിയേറ്റവും ആവശ്യമാണ്.'
യൂറോപ്യന് രാജ്യങ്ങളുടെ പ്രവര്ത്തനങ്ങള്ക്ക് പിന്നിലെ രണ്ടാമത്തെ പ്രചോദക ഘടകത്തിലേക്ക് ഇത് നമ്മെ നയിക്കുന്നു. അത് ചുറ്റുമുള്ള രാജ്യങ്ങള്ക്കു മേലുള്ള ഇസ്രായേലിന്റെ പുതിയ ആക്രമണത്തിന്റെ പ്രത്യാഘാത സാധ്യതകളാണ്. വാസ്തവത്തില്, ഗസ പൂര്ണമായും കൈവശപ്പെടുത്താന് പ്രാപ്തിയുള്ള കരസേന ഇസ്രായേലിനില്ല. എന്നിട്ടും അവര് വംശീയ ഉന്മൂലനം നടത്താന് വ്യക്തമായി ശ്രമിക്കുന്നു.
ഇസ്രായേല് സൈന്യം ഗസയെ വംശീയമായി തുടച്ചുനീക്കാന് ശ്രമിച്ചാല്, ലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകളുടെ കൂട്ടക്കൊലയ്ക്കൊപ്പം അത് നടത്തേണ്ടിവരും. എന്നിരുന്നാലും, ഈജിപ്ത് അതിര്ത്തി തുറക്കാന് സാധ്യതയില്ല. ഒരു പ്രാദേശിക രാജ്യവും ഒരു ദശലക്ഷത്തിലധികം ഫലസ്തീന് അഭയാര്ഥികളെ സ്വീകരിക്കില്ല.
ഇസ്രായേലിന്റെ ഈ നീക്കം ഒന്നിലധികം രാജ്യങ്ങളെ അസ്ഥിരപ്പെടുത്തുകയും ഈജിപ്തും ജോര്ദാനുമായുള്ള ഇസ്രായേലിന്റെ ബന്ധം തകര്ക്കുകയും ചെയ്യും. ഇത് മനോവീര്യം വര്ധിപ്പിക്കുന്ന ഒരു നടപടിയായിട്ടല്ല, മറിച്ച് ഭരണകൂടത്തെ രക്ഷിക്കാനുള്ള നടപടിയായിട്ടാണ് വിലയിരുത്തപ്പെടുക.
അടുത്തതായി പരിഗണിക്കേണ്ട കാരണം, ട്രംപ് ഭരണകൂടത്തിന്റെ യഥാര്ഥ നിലപാടാണ്. ഇസ്രായേലികളുമായി അവര് ഇപ്പോള് ഈ നിലപാടില് എത്തിയിരിക്കുന്നത്, പ്രധാനമായും അവരുടെ സ്വന്തം നയതന്ത്ര പരാജയങ്ങള് മൂലമാണ്. സമ്മര്ദ്ദം ചെലുത്താനുള്ള ഒരു മാര്ഗമായി, വാഷിങ്ടണ് അവരുടെ പാശ്ചാത്യ സഖ്യകക്ഷികളെ ഇസ്രായേലിനെതിരേ കൂടുതല് ശത്രുതാപരമായ നിലപാട് സ്വീകരിക്കാന് പ്രേരിപ്പിക്കാന് സാധ്യതയുണ്ട്.
മേഖലയെ പരിവര്ത്തനം ചെയ്യാന് ശ്രമിക്കുന്ന, അയല്ക്കാരുമായുള്ള ഇസ്രായേലിന്റെ ബന്ധം തകര്ക്കാന് ശ്രമിക്കാത്ത, മറിച്ച് അവയിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിക്കാന് ശ്രമിക്കുന്ന അമേരിക്കയ്ക്ക് ക്ഷാമം ഒരു നല്ല കാഴ്ചപ്പാടല്ല. റിയാദ് പരസ്യമായി ഈ ആശയം അംഗീകരിക്കാന് വിസമ്മതിക്കുകയും ഫലസ്തീന് രാഷ്ട്രം ആവശ്യപ്പെടുന്നതിലുള്ള സമീപകാല കടുത്ത നിലപാട് സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടും, സിറിയയെ പോലും സാധാരണവല്ക്കരണ ചര്ച്ചകള്ക്ക് വിധേയമാക്കാന് ഇത് സ്വാധീനിച്ചു. അതേസമയം, സൗദി അറേബ്യയെയും അങ്ങനെ ചെയ്യാന് സമ്മര്ദ്ദത്തിലാക്കി.
കൂടാതെ, ഇസ്രായേല് പ്രധാനമന്ത്രി നിരന്തരം വിജയിക്കുമെന്ന് പ്രതിജ്ഞയെടുക്കുന്ന 'ഏഴ് മുന്നണികളുടെ യുദ്ധം' അവസാനിപ്പിക്കാന് സാധ്യതയുള്ള ഒരു തന്ത്രം സ്വീകരിക്കാന് അമേരിക്ക നിര്ബന്ധിതരാകുന്നു. ഇതിനര്ഥം ഇറാനികളുമായുള്ള ഏത് ഏറ്റുമുട്ടലും സമയമാകുമ്പോള് നിയന്ത്രിക്കുക, അല്ലെങ്കില് പൂര്ണമായും തടയുക എന്നതാണ്; ഇപ്പോള് അതിന് എത്രത്തോളം സാധ്യതയില്ലെന്ന് തോന്നുമെങ്കിലും. വിശാലമായ ഒരു പ്രാദേശിക യുദ്ധത്തിലെ ഒരു മുന്നണി മാത്രമാണ് ഗസ മുനമ്പ്. എന്നിരുന്നാലും, ഈ സംഘര്ഷത്തിന്റെ കേന്ദ്രം അതാണ്.
ഈ യുദ്ധത്തില് ഒന്നിലധികം മുന്നണികള് ഇപ്പോഴും തുറന്നിരിക്കുന്നു. യുഎസിനും ഇസ്രായേലിനും ഏറ്റവും ആശങ്കാജനകമായത് ലബ്നാന് മുന്നണിയാണ്. പാശ്ചാത്യ ബുദ്ധിജീവികളുടെയും നേതാക്കളുടെയും പ്രസ്താവനകള് മറിച്ചാണെങ്കിലും ഹിസ്ബുല്ലാ അവസാനിച്ചിട്ടില്ല. അതുകൊണ്ടാണ് യുഎസ് നിരന്തരം ലബ്നാനെ നിരീക്ഷിക്കുന്നത്. വളരെ നാടകീയമായ രീതിയില് ഇസ്രായേലിന്റെ മുഖത്ത് ലബ്നാന് മുന്നണി പൊട്ടിത്തെറിച്ചേക്കാം. കൂടാതെ, ഗസ മുനമ്പിലെ അവരുടെ ദുര്ദശയാണ് യുദ്ധത്തിന്റെ യാഥാര്ഥ്യം നിര്ണയിക്കുന്നത്.
(പത്രപ്രവര്ത്തകനും എഴുത്തുകാരനും ഡോക്യുമെന്ററി ചലച്ചിത്രകാരനുമാണ് റോബര്ട്ട് ഇന്ലകേഷ് )
കടപ്പാട്: പലസ്തീന് ക്രോണിക്ക്ള്